Spór o początki państwa polskiego
Konferencja naukowa
SPÓR O POCZĄTKI PAŃSTWA POLSKIEGO
HISTORIOGRAFIA – TRADYCJA – MIT – PROPAGANDA
16-17 KWIETNIA 2015, KRAKÓW
Towarzystwo Naukowe Doktorantów Wydziału Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego we współpracy z Instytutem Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego zorganizowało w dniach 16-17 kwietnia 2015 r. w Instytucie Historii UJ konferencji naukowej pt. „Spór o początki państwa polskiego. Historiografia - tradycja - mit - propaganda".
Głównym celem konferencji było zaprezentowanie dwóch pól badawczych - współczesnych badań nad początkami państwa polskiego i dawnych polemik naukowych. W czasie konferencji wyniki współczesnych badań archeologicznych przedstawili: prof. dr hab. inż. Marek Krąpiec z Akademii Górniczo-Hutniczej, dr hab. Jacek Poleski, prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego, dr hab. Sławomir Moździoch (Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Oddział we Wrocławiu), dr hab. Michał Kara z Polskiej Akademii Nauk o/Poznań, prof. dr hab. Wojciech Chudziak (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), prof. dr hab. Michał Parczewski (Uniwersytet Rzeszowski).
Historyków sztuki na konferencji reprezentowała m. in. dr hab. Teresa Rodzińska-Chorąży (Uniwersytet Jagielloński), która przedstawiła dwadzieścia pięć lat sporu o interpretację reliktów na Ostrowie Lednickim. Dziewiętnastowieczne wizje początków państwa polskiego zaprezentowali m. in. dr hab. Henryk Słoczyński (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Barbara Ciciora-Czwórnóg (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II). Swoje badania na konferencji przedstawili także młodzi pracownicy naukowi oraz doktoranci z najważniejszych polskich ośrodków naukowych, zajmujących się badaniami postrzegania początków państwa polskiego.
Dzięki takiej reprezentacji naukowców ukazana została ewolucja jakiej uległo postrzeganie początków państwa polskiego, a żywa dyskusja i wysoka frekwencja pozwoliły na realizację zakładanych celów, jakimi było przedstawieniem najnowszych badań nad początkami państwa polskiego, prowadzonych tak przez archeologów, jak i historyków oraz historyków sztuki, wymiana myśli i poglądów oraz integracja środowisk akademickich z Krakowa oraz innych ośrodków w Polsce.
Program konferencji:
16 kwietnia (czwartek)
Sala 56, Collegium Novum
12.30 – 14.30
Otwarcie konferencji:
Prof. dr hab. Jan Święch, Dziekan Wydziału Historycznego UJ
Dr hab. Sławomir Sprawski, Dyrektor Instytutu Historii UJ
Dr hab. Zenon Piech, prof. UJ, opiekun naukowy TNDWH UJ
Dr hab. Dariusz Andrzej Sikorski, (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), O co chodzi w sporze o początki państwa polskiego?
Dr hab. Teresa Rodzińska-Chorąży (Uniwersytet Jagielloński), 25 lat sporu o interpretację reliktów na Ostrowie Lednickim. Kilka refleksji na temat komunikacji między dyscyplinami nauk historycznych
Dr Aneta Bukowska (Uniwersytet Jagielloński), Obraz najstarszej katedry w Poznaniu w historiografii artystycznej. Siły i słabości mitu
Prof. dr hab. inż. Marek Krąpiec (Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie), Chronologia grodów plemiennych i wczesnopiastowskich w świetle analizy dendrochronologicznej
Dyskusja
14.30-15.15 – przerwa obiadowa
15.15-16.45
Dr hab. Michał Kara (Polska Akademia Nauk o/Poznań), Początki państwa Piastów w nowszych badaniach archeologów polskich. Próba zestawienia ważniejszych poglądów
Prof. dr hab. Sławomir Moździoch (Polska Akademia Nauk o/Wrocław), Państwo czy władztwo Piastów? Kształt organizacji społeczno-gospodarczej na ziemiach polskich we wczesnym średniowieczu
Dr hab. Błażej Stanisławski (Polska Akademia Nauk o/Wrocław), Rola Skandynawów w kształtowaniu się państwa polskiego
16.45-17.15 - Przerwa kawowa
17.15-18.45
Prof. dr hab. Wojciech Chudziak (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Pomorze Nadwiślańskie w okresie wczesnopiastowskim w świetle najnowszych badań archeologicznych (główne problemy)
Prof. dr hab. Michał Parczewski (Uniwersytet Rzeszowski), Grody jako wskaźnik siły i słabości wspólnot wczesnośredniowiecznych
Dr hab. Jacek Poleski, prof. UJ (Uniwersytet Jagielloński), Kontakty plemion zamieszkujących tereny Polski z państwem morawskim i państwem czeskim w IX i X w. a problem kształtowania się państwa pierwszych Piastów
18.45 – dyskusja panelowa
Prowadzenie: dr hab. Wojciech Drelicharz
17 kwietnia (piątek)
Sala 56, Collegium Novum
10.30
Mgr Bartosz Tietz (Uniwersytet Jagielloński), Wschodnia część strefy Tornow-Klenica a powstanie państwa gnieźnieńskiego
Dr Przemysław Nowak (Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie), Dagome iudex w świetle nowszych badań interdyscyplinarnych
Martin Nodl, Ph.D. (Uniwersytet Karola w Pradze), Początki prawa i państwa w średniowiecznych Czechach i Polsce. Mit i rzeczywistość
Dr Antoni Tadeusz Grabowski, Wizje początku Niemiec
Dyskusja
12.00-12.30 – przerwa kawowa
12.30 - 14.00
Mgr Maksymilian Sas (Uniwersytet Warszawski), Dynastia i jej patron. Kult św. Piotra w okresie pierwszej monarchii piastowskiej
Mgr Piotr Kołpak (Uniwersytet Jagielloński), Początki państwa polskiego w Commentu in Chronicam Polonorum Jana z Dąbrówki - inspiracje i komentarz autora
Mgr Łukasz Fabia (Uniwersytet Jagielloński), Komentarz – interpretacja – transmisja. Piast i Popiel w przekazie XIV- i XV-wiecznego dziejopisarstwa polskiego
Dyskusja
14.00 – 15.00
Mgr Ewa Kurak (Uniwersytet Jagielloński), Wizja początków państwa polskiego u Bartłomieja Paprockiego
Mgr Emilia Karpacz (Uniwersytet Jagielloński), Kasper Niesiecki wobec pamięci o początkach
Dyskusja
15.00 – 16.00 – obiad
16.00 – 17.30
Dr hab. Henryk Słoczyński (Uniwersytet Jagielloński), Pierwotny stan Słowiańszczyzny a chrystianizacja Polski i początki państwa w koncepcji Joachima Lelewela.
Dr Barbara Ciciora-Czwórnóg (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie), Ikonografia chrztu Polski na tle Poussinowskiej „cosa mentale" i rozwoju malarstwa historycznego w wiekach XVIII i XIX
Dr Maria Nitka (Technische Universität w Berlinie), Koncepcja początków państwa polskiego Edwarda Raczyńskiego w kaplicy „Królów Polskich" w Poznaniu
Dyskusja
17.30
Mgr Mateusz Werner (Uniwersytet Jagielloński), Początki państwa polskiego w myśli demokratów doby romantycznej
Mgr Tomasz Matlęgiewicz (Uniwersytet Jagielloński), Od badań historycznych do ideologii słowianofilskiej. Dyskusje na temat początków Polski wśród członków Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk
Dr hab. Józef Brynkus (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie), Komunistyczna ideologizacja początków państwa polskiego w propagandzie i edukacji historycznej
Dyskusja
Zakończenie konferencji