Spór o początki państwa polskiego

Konferencja naukowa

SPÓR O POCZĄTKI PAŃSTWA POLSKIEGO

HISTORIOGRAFIA – TRADYCJA – MIT – PROPAGANDA

16-17 KWIETNIA 2015, KRAKÓW

 

Towarzystwo Naukowe Doktorantów Wydziału Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego we współpracy z Instytutem Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego zorganizowało w dniach 16-17 kwietnia 2015 r. w Instytucie Historii UJ konferencji naukowej pt. „Spór o początki państwa polskiego. Historiografia - tradycja - mit - propaganda".


Głównym celem konferencji było zaprezentowanie dwóch pól badawczych - współczesnych badań nad początkami państwa polskiego i dawnych polemik naukowych. W czasie konferencji wyniki współczesnych badań archeologicznych przedstawili: prof. dr hab. inż. Marek Krąpiec z Akademii Górniczo-Hutniczej, dr hab. Jacek Poleski, prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego, dr hab. Sławomir Moździoch (Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Oddział we Wrocławiu),  dr hab. Michał Kara z Polskiej Akademii Nauk o/Poznań, prof. dr hab. Wojciech Chudziak (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), prof. dr hab. Michał Parczewski (Uniwersytet Rzeszowski).


Historyków sztuki na konferencji reprezentowała m. in.  dr hab. Teresa Rodzińska-Chorąży (Uniwersytet Jagielloński), która przedstawiła dwadzieścia pięć lat sporu o interpretację reliktów na Ostrowie Lednickim. Dziewiętnastowieczne wizje początków państwa polskiego zaprezentowali m. in. dr hab. Henryk Słoczyński (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Barbara Ciciora-Czwórnóg (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II). Swoje badania na konferencji przedstawili także młodzi pracownicy naukowi oraz doktoranci z najważniejszych polskich ośrodków naukowych, zajmujących się badaniami postrzegania początków państwa polskiego.

Dzięki takiej reprezentacji naukowców ukazana została ewolucja jakiej uległo postrzeganie początków państwa polskiego, a żywa dyskusja i wysoka frekwencja pozwoliły na realizację zakładanych celów, jakimi było przedstawieniem najnowszych badań nad początkami państwa polskiego, prowadzonych tak przez archeologów, jak i historyków oraz historyków sztuki, wymiana myśli i poglądów oraz integracja środowisk akademickich z Krakowa oraz innych ośrodków w Polsce.

 

Program konferencji:
 

16 kwietnia (czwartek)
Sala 56, Collegium Novum

12.30 – 14.30

Otwarcie konferencji:

Prof. dr hab. Jan Święch, Dziekan Wydziału Historycznego UJ
Dr hab. Sławomir Sprawski, Dyrektor Instytutu Historii UJ
Dr hab. Zenon Piech, prof. UJ, opiekun naukowy TNDWH UJ

 


Dr hab. Dariusz Andrzej Sikorski, (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), O co chodzi w sporze o początki państwa polskiego?

Dr hab. Teresa Rodzińska-Chorąży (Uniwersytet Jagielloński), 25 lat sporu o interpretację reliktów na Ostrowie Lednickim. Kilka refleksji na temat komunikacji między dyscyplinami nauk historycznych

Dr Aneta Bukowska (Uniwersytet Jagielloński), Obraz najstarszej katedry w Poznaniu w historiografii artystycznej. Siły i słabości mitu

Prof. dr hab. inż. Marek Krąpiec (Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie), Chronologia grodów plemiennych i wczesnopiastowskich w świetle analizy dendrochronologicznej
 
Dyskusja


14.30-15.15 – przerwa obiadowa



15.15-16.45

Dr hab. Michał Kara (Polska Akademia Nauk o/Poznań), Początki państwa Piastów w nowszych badaniach archeologów polskich. Próba zestawienia ważniejszych poglądów

Prof. dr hab. Sławomir Moździoch (Polska Akademia Nauk o/Wrocław), Państwo czy władztwo Piastów? Kształt organizacji społeczno-gospodarczej na ziemiach polskich we wczesnym średniowieczu

Dr hab. Błażej Stanisławski (Polska Akademia Nauk o/Wrocław), Rola Skandynawów w kształtowaniu się państwa polskiego

16.45-17.15 - Przerwa kawowa


17.15-18.45

Prof. dr hab. Wojciech Chudziak (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Pomorze Nadwiślańskie w okresie wczesnopiastowskim w świetle najnowszych badań archeologicznych (główne problemy)

Prof. dr hab. Michał Parczewski (Uniwersytet Rzeszowski), Grody jako wskaźnik siły i słabości wspólnot wczesnośredniowiecznych

Dr hab. Jacek Poleski, prof. UJ (Uniwersytet Jagielloński), Kontakty plemion zamieszkujących tereny Polski z państwem morawskim i państwem czeskim w IX i X w. a problem kształtowania się państwa pierwszych Piastów

18.45 – dyskusja panelowa
Prowadzenie: dr hab. Wojciech Drelicharz



17 kwietnia (piątek)
Sala 56, Collegium Novum

10.30

Mgr Bartosz Tietz (Uniwersytet Jagielloński), Wschodnia część strefy Tornow-Klenica a powstanie państwa gnieźnieńskiego

Dr Przemysław Nowak (Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie), Dagome iudex w świetle nowszych badań interdyscyplinarnych

Martin Nodl, Ph.D. (Uniwersytet Karola w Pradze), Początki prawa i państwa w średniowiecznych Czechach i Polsce. Mit i rzeczywistość

Dr Antoni Tadeusz Grabowski, Wizje początku Niemiec

Dyskusja

12.00-12.30 – przerwa kawowa



12.30 -  14.00

Mgr Maksymilian Sas (Uniwersytet Warszawski), Dynastia i jej patron. Kult św. Piotra w okresie pierwszej monarchii piastowskiej

Mgr Piotr Kołpak (Uniwersytet Jagielloński), Początki państwa polskiego w Commentu in Chronicam Polonorum Jana z Dąbrówki - inspiracje i komentarz autora

Mgr Łukasz Fabia (Uniwersytet Jagielloński), Komentarz – interpretacja – transmisja. Piast i Popiel w przekazie XIV- i XV-wiecznego dziejopisarstwa polskiego

Dyskusja



14.00 – 15.00

Mgr Ewa Kurak (Uniwersytet Jagielloński), Wizja początków państwa polskiego u Bartłomieja Paprockiego

Mgr Emilia Karpacz (Uniwersytet Jagielloński), Kasper Niesiecki wobec pamięci o początkach

Dyskusja


15.00 – 16.00 – obiad


16.00 – 17.30

Dr hab. Henryk Słoczyński (Uniwersytet Jagielloński), Pierwotny stan Słowiańszczyzny a chrystianizacja Polski i początki państwa w koncepcji Joachima Lelewela.

Dr Barbara Ciciora-Czwórnóg (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie), Ikonografia chrztu Polski na tle Poussinowskiej „cosa mentale" i rozwoju malarstwa historycznego w wiekach XVIII i XIX

Dr Maria Nitka (Technische Universität w Berlinie), Koncepcja początków państwa polskiego Edwarda Raczyńskiego w kaplicy „Królów Polskich" w Poznaniu

Dyskusja


17.30

Mgr Mateusz Werner (Uniwersytet Jagielloński), Początki państwa polskiego w myśli demokratów doby romantycznej

Mgr Tomasz Matlęgiewicz (Uniwersytet Jagielloński), Od badań historycznych do ideologii słowianofilskiej. Dyskusje na temat początków Polski wśród członków Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk

Dr hab. Józef Brynkus (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie), Komunistyczna ideologizacja początków państwa polskiego w propagandzie i edukacji historycznej

Dyskusja

Zakończenie konferencji